یکی از مراحل تجاری‌سازی حرفه و کسب و کار، ثبت برند و نشان تجاری است. بسیاری از افرادی که در این مسیر قرار می‌گیرند، برای معرفی کسب و کار خود به مردم نیازمند یک نشان ویژه هستند. نشان تجاری در واقع بازگو کننده‌ی حرفه و معرف فعالیت‌های یک گروه یا شرکت است. مهم‌ترین اصل در پیشرفت و توسعه‌ی یک کسب و کار، جلب اعتماد مخاطب است.
در راستای رسیدن به این هدف به اقداماتی از جمله ساخت لوگو و ثبت برند نیاز مبرم دارید. برای ثبت لوگو و برند مراحلی تعیین شده است که کاربران باید به ترتیب آن‌ها را به انجام برسانند. در این مطلب به معرفی این مفاهیم، شرایط و مدارک لازم و مراحل ثبت لوگو پرداخته می‌شود؛
مفهوم لوگو و برند تجاری
برند “Brand” واژه‌ا‌ی انگلیسی است که معرف خدمت یا یک محصول می‌باشد. برند تداعی کننده‌ی یکی از صفات و ویژگی‌های برجسته محصول یا خدمات یک شرکت باشد. شرکت‌ها با استفاده از یک طرح، نماد و یا اسم، محصولات و خدمات خود را به مخاطب نشان می‌دهند. بنابراین این مشخصه باید منحصر به شرکت و متمایز کننده آن از سایر رقبا باشد.
![مراحل ثبت لوگو و برند]()
یک برند باید با ویژگی‌های ذهنی، دیداری و شنیداری خود به بهترین و سریع‌ترین شکل ممکن ذهن مخاطب را هدف قرار دهد. تمامی این ویژگی‌ها با یک نام گره می‌خورند که بیانگر ارزش و اعتبار محصول یا شرکت خواهد بود.
مجموعه‌ای از پروسه‌های تعامل با مشتری را برندینگ می‌گویند که لوگو جزء کوچکی از آن است. لوگو تنها نمادی از یک گروه یا شرکت است که در طول زمان قابل تغییر خواهد بود. در ادامه به طور کامل مدارک مورد نیاز برای ثبت لوگو و برند بیان می‌شود؛
ثبت لوگو و برند به چه مدارکی نیاز دارد؟
با توجه به آنچه که پیش از این عنوان شد، مراحل ثبت برند به صورت آنلاین انجام می‌پذیرد. لذا تمامی مدارک مورد نیاز بایستی با کیفیت درخواستی اسکن و آماده سازی شوند. کلیه‌ی مدارک مورد نیاز برای این مرحله به شرح زیر است؛
• ثبت برند برای اشخاص حقیقی: کپی برابر اصل مدارک شناسنامه، کارت ملی، کارت بازرگانی، مجوز فعالیت (جواز تاسیس و کسب، پروانه‌ی بهره‌برداری، پروانه‌ی ساخت)
• ثبت برند برای اشخاص حقوقی: کپی برابر اصل مدارکی از قبیل کارت ملی، شناسنامه، صفحه روزنامه‌ی تاسیس، آخرین تغییرات شرکت و پروانه فعالیت
• تعداد 15 عدد تصویر علامت تجاری با ابعادcm 8×8 به همراه شرح مختصری از علامت و جزئیات آن
• وکیل حقوقی برای ثبت برند می‌بایستی مدارک مبنی نمایندگی قانونی خود را ارائه دهد
• مدارک قانونی تایید کننده‌ی فعالیت شرکت
نکته: ثبت علامت تجاری به دو صورت فارسی و لاتین امکان پذیر است. چنانچه متقاضی برند خود را به صورت فارسی به ثبت برساند، نیازی به ارائه مدرک کارت بازرگانی نخواهد بود. در غیر این صورت برای ثبت علامت تجاری به فرم لاتین، بایستی پیش از این کارت بازرگانی را دریافت کرده باشد.
![مراحل ثبت لوگو و برند]()
مراحل ثبت لوگو و علامت تجاری
توسعه تکنولوژی در دنیای ارتباطات سبب شده است، بسیاری از فعالیت‌ها نظیر مراحل ثبت برند به صورت غیر حضوری انجام شود. اولین مرحله برای ثبت برند ورود به سامانه ثبت علائم تجاری به آدرس http://iripo.ssaa.ir/ و ثبت اظهارنامه برند می‌باشد.
پس از ثبت علامت تجاری، کلیه‌ی مکاتبات در خصوص ثبت برند و رفع نواقص پرونده از همین سایت قابل پیگیری خواهد بود. سامانه ثبت برند به وضوح تمامی مراحل را گام به گام پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. قابل توجه است که پیش از اقدام به ورود به سامانه مدارک درخواستی را تهیه نمایید.
• پس از پر کردن فرم اظهارنامه در وب سایت مذکور ثبت نام اولیه‌ی ثبت برند انجام خواهد شد. در انتهای این مراحل، یک کد پیگیری در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.
• در مرحله‌ی بعد مدارک ارسال شده مورد بررسی کارشناسان مرکز ثبت برند قرار می‌گیرد.
• در صورت تایید کارشناسان، قرارداد تهیه شده را همراه با کپی مدارک اعلام شده در بخش پیشین، به اداره ثبت شرکت‌ها ارسال شود. روند معمول اداری برای ثبت نهایی برند، 30 روز کاری است.
شرایط و ضوابط ثبت برند و علائم تجاری
نشانی که به عنوان علامت تجاری ارائه می‌شود، باید منحصر به فرد باشد. علائم پیشنهادی می‌توانند برگرفته از طراحی‌های عجیب، توصیفی، حاشیه‌ای و یا هر ایده‌ی عمومی باشند؛
• علائم عجیب و خیالی
طرحی که برای برند اپل انتخاب شده است در گروه طراحی‌های دلخواه و عجیب قرار می‌گیرد. چرا که بین شرکت و محصولات آن با برند علامت انتخاب شده هیچ ارتباطی به چشم نمی‌خورد. این نوع از علائم تجاری درجه حفاظت بالایی دارند و از سایر علائم به خوبی قابل تمایز هستند.
• علائم توصیفی
علائم توصیفی همانطور که از نام آن مشخص است، به شکل ساده‌ای به توصیف محصول می‌پردازد. با توجه به رقابت بین محصولات و شرکت‌های مشابه، این علائم از تمایز کمتری برخوردارند.
![مراحل ثبت لوگو و برند]()
• علائم حاشیه‌ای
این گروه از علائم بیانگر یکی از ویژگی‌خاص و برجسته‌ی محصول یا شرکت خواهد بود. علائم حاشیه‌ای هم کمتر مورد حفاظت قرار می‌گیرند. از طرفی خلاقیت طراح می‌تواند علائم منحصر بفردی بیافریند که از تمایز بالاتری در میان سایر علائم برخوردار باشد.
• علائم عمومی
این علائم مجموعه‌ی وسیعی از علائم و واژه‌ها هستند. مطابق قانون تجارت، واژه‌های عمومی که در بسیاری از برندها به ثبت می‌رسند، فاقد حق انحصاری برای شرکت‌ها هستند. بنابراین واژه‌هایی که به عنوان علائم عمومی شناخته می‌شوند، مورد حفاظت قانون علائم تجاری قرار نمی‌گیرند. "کامپیوتر" از جمله‌ی این واژه‌هاست که فاقد هرگونه حق انحصاری است و می‌تواند مورد استفاده عموم قرار گیرد.
نکات مهم ثبت لوگو و برند
متقاضیان ثبت لوگو و برند باید در نظر داشته باشند که گواهی ثبت لوگو و برند برای 10 سال معتبر است. بنابراین پس از این دوره باید نسبت به تمدید آن اقدام نمایند. نکته‌ی دیگر این که علائم به ثبت رسیده قابل انتقال هستند.
اما برای معتبر بودن این پروسه، انتقال آن به شخص جدید نیز باید به ثبت برسد. با توجه به این امر که لوگو نیز جزئی از فرایند برندینگ می‌باشد، مراحل ثبت آن مشابه با ثبت برند یا علامت تجاری خواهد بود.
با این تفاوت که برای ثبت لوگو نیازی به به ثبت رساندن یک شرکت نخواهید داشت. بسیاری از طراحان برای حفظ حق مالکیت خود لوگوهای طراحی شده توسط خود را به ثبت می‌رسانند.